التبیان فی علوم القرآن (کتاب)التبیان فی علوم القرآن تالیف محمد علی الصابونی است. مؤلف کتاب از اساتید دانشگاه جامعه‌ام القری ( مکه مکرمه ) می‌باشند که در دانشکده شریعت اسلامی مشغول به تدریس می‌باشند وی موضوعات کتاب را برای دانشجویان آن دانشکده جمع آوری و تالیف نموده است. ۱ - معرفی کتابایشان سعی نموده مطالب را بصورت خلاصه بیان نماید و از میان مسائل علوم قرآنی تنها چند موضوع مهم را که عبارتند از: تعریف علوم قرآن ، اسباب نزول، جمع قرآن، تفسیر و مفسران، اعجاز قرآن ، و نزول قرآن بر هفت حرف، مورد بحث و بررسی قرار داده‌اند. در بعضی از موارد شبهاتی را که پیرامون موضوع مورد بحث وجود دارد مطرح می‌نمایند و آنها را مورد نقد و بررسی قرار داده جواب کامل ارائه می‌دهند. ۲ - ساختار کتابکتاب دارای یک مقدمه و نه فصل می‌باشد فهرست مطالب آن به قرار ذیل است فصل اول: علوم قرآن- (تعریف علوم قرآن- فضائل قرآن و...) . فصل دوم: اسباب نزول- (تعریف آن- فوائد شناخت اسباب نزول و...) . فصل سوم: حکمت نزول قرآن بصورت تدریجی فصل چهارم: جمع آوری قرآن- (جمع قرآن در زمان پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم و خلیفه اول و دوم...) فصل پنجم: تفسیر و مفسران- (تفاوت بین تفسیر و تاویل- اقسام تفسیر- تفسیر بالروایه- تفسیر بالدرایة- تفسیر اشاری- مفسران مشهور از صحابه ...) فصل ششم: مفسران از تابعین فصل هفتم: اعجاز قرآن- (قرآن معجزه جاودانه پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم - معنی اعجاز وجوه اعجاز قرآن- روش قرآن در تحدی ...) فصل هشتم: معجزات علمی قرآن فصل نهم: نزول قرآن بر هفت حرف و قرائت‌های مشهور. [۱]
التبیان فی علوم القرآن، محمد علی الصابونی، ص۵-۲۱۵.
۳ - ویژگی‌ها۱- فصل چهارم- در این فصل پیرامون جمع آوری قرآن بحث نموده و سپس تفاوت بین جمع قرآن توسط ابو بکر و جمع خلیفه سوم را توضیح می‌دهند ۲- فصل هفتم- در این فصل پس از تعریف معجزه- ۵ شرط برای معجزه بیان نموده، روش تحدی قرآن را به دو صورت عام و خاص توضیح می‌دهند ۳- در فصل پنجم- قسم سوم (تفسیر اشاری) بحثی را به عنوان: احادیثی که در فضیلت سوره‌های قرآن جعل شده- مطرح می‌نمایند در این فصل بعضی از روایتهایی را که برای جلب و جذب مردم به طرف قرآن، از طرف بعضی از افراد جعل شده بررسی می‌نمایند ۴- فصل هشتم: بحث معجزات علمی قرآن- در این فصل برخی از وجوه اعجاز، علمی قرآن همراه با آیات مربوطه تشریح و در پایان شبهات مربوط به اعجاز قرآن همراه با جواب آن بیان کرده‌اند. ۴ - نسخه شناسیکتاب یک جلد و به زبان عربی و دارای ۲۳۹ صفحه است که مشخصات آن به قرار ذیل است ۱- نوع کاغذ: اعلا ۲- چاپ: کامپیوتری ۳- جلد: گالینگور ۴- نوبت چاپ: اول ۵- تاریخ انتشار: سال ۱۴۰۵ هجری قمری ۶- ناشر: مؤسسه عالم الکتب، بیروت ۷- دارای فهرست موضوعی در آخر کتاب ۸- نام کتاب: التبیان فی علوم القرآن. ۹- مؤلف: محمد علی الصابونی. تذکر: به نظر می‌رسد ترتیب چینش مطالب کتاب از نظم منطقی برخوردار نیست و بین مطالب فصل پنجم فاصله ایجاد شده و قسم دوم و سوم مطالب آن (تفسیر بالدرایة و تفسیر اشاری) بعد از فصل هشتم قرار گرفته در صورتیکه باید قبل از فصل ششم قرار گیرد. ۵ - پانویس
۶ - منبعنرم افزار مشکات الانوار، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی. رده‌های این صفحه : کتاب شناسی | کتب علوم قرآن
|